Σώστε το γεφύρι στην Πλάκα!!!

                                                                                  Του Κώστα Μπατσή

Το μεγαλύτερο μονότοξο πέτρινο γεφύρι των Βαλκανίων που βρίσκεται στη θέση Πλάκα του Δήμου Βορείων Τζουμέρκων κινδυνεύει να καταρρεύσει. Το μισό πέλμα του δεξιού τμήματος έχει υποστεί διάβρωση που οφείλεται στη ροή του ποταμού Αράχθου και υπάρχει μεγάλος κίνδυνος κατάρρευσης. Συνίσταται η άμεση αποκατάσταση και η επισκευή του καθώς αποτελεί σημαντικό και μοναδικό μνημείο της ιστορίας του τόπου.

Είναι αναγκαία η ευαισθητοποίηση  των τοπικών αρχών και ιδιαίτερα του περιφερειάρχη Ηπείρου που  και στο παρελθόν  είχε επιδείξει ενδιαφέρον για τη διατήρηση του γεφυριού της Πλάκας.

Στο παρελθόν το ιστορικό μνημείο  σώθηκε αφ΄ ενός  από τη μανία των Γερμανών (παγίδευση ναρκών) και αφ΄ ετέρου της υδροηλεκτρική  εκμετάλλευση (φράγμα) των ημετέρων.
Θα ήταν λοιπόν άδικο τώρα να αφεθεί στην τύχη του λόγω αμέλειας και αδιαφορίας της Πολιτείας.

Η διάβρωση που έχει υποστεί το γεφύρι

ΣΥΡΡΑΚΙΩΤΗΣ:
Λίγα λόγια για το γεφύρι της Πλάκας
Αποτελεί το μεγαλύτερο μονότοξο γεφύρι των Βαλκανίων με μήκος 40 μ., ύψος 19 μ., και πλάτος καταστρώματος 3,20μ.
Την απαράμιλλη ομορφιά του την ομολογεί ο Άραχθος ποταμός, που σαν έμπειρος περιπατητής, σαν τον ακούσεις να κυλά, σου λέγει για την ομορφιά του. Το γεφύρι της Πλάκας στέκεται περήφανο για την ιστορία του, για όλα αυτά που είδε, αλλά και για τις πλουμιστές αλήθειες που κρύβει.
Το 1863 ο Δημ. Αρβανιτογιάννης από τα Πράμαντα προσέφερε 30.000 γρόσια για την κατασκευή του γεφυριού. Όμως στα εγκαίνια αυτού του έργου το γεφύρι σωριάστηκε, μπροστά στα έκπληκτα μάτια των παρευρισκομένων.
Ο Κώστας Μπέκας, ένας σπουδαίος Τζουμερκιώτης μάστορας από τα Πράμαντα, ο οποίος είχε συνδέσει το όνομά του με το χτίσιμο και άλλων γεφυριών της περιοχής στο Σαραντάπορο και στην Καλεντίνη, δούλεψε σκληρά προσπαθώντας για τρίτη φορά να χτίσει το γιοφύρι, έως ότου τρία χρόνια μετά, το Σεπτέμβρη του 1866 ολοκλήρωσε το μεγαλύτερο μονότοξο γεφύρι όλων των Βαλκανίων
Το γεφύρι που υπάρχει και σήμερα χτίστηκε με έξοδα των Ιωάννη Λούλη από Αετορράχη, Αναγνώστη Λύτρα και Ιωάννη Ρήγκα από Πράμαντα του Αναγνώστη Μάρου από τους Μελισσουργούς, των κοινοτήτων Πραμάντων και Μελισσουργών, ενώ η κοινότητα Αγνάντων προσέφερε την ξυλεία για τις σκαλωσιές του οικοδομήματος. Επίσης, γειτονικές κοινότητες προσέφεραν χρηματικά ποσά και προσωπική εργασία.
Για το χτίσιμο του γεφυριού υπάρχει η παράδοση ότι στέριωσαν άνθρωπο στα θεμέλιά του. Άλλοι ισχυρίζονταν ότι έβαλαν έναν Τούρκο κι άλλοι μια επιληπτική κοπέλα από το χωριό Μονολίθι.
Το 1881 ο Άραχθος έγινε το σύνορο Ελλάδας και Τουρκίας και δίπλα από το γεφύρι της Πλάκας, από την νότια πλευρά, κατασκευάστηκε υποτελωνείο, ενώ και οι Τούρκοι κατασκεύασαν φυλάκιο κοντά στο γεφύρι.

Ιστορική φωτογραφία όπου φαίνεται καθαρά

η ζημιά που υπέστη το γεφύρι, μετά την «επέλαση»

των Γερμανών

Στο χάνι που βρίσκεται κοντά στο γεφύρι το Φεβρουάριο του 1942 ήρθαν σε συνεννόηση οι αντάρτικες οργανώσεις ΕΑΜ και ΕΔΕΣ και υπέγραψαν συμφωνία κατάπαυσης των εθροπραξιών,.
Για την κατασκευή του χρειάστηκαν τρεις μήνες, 180.000 γρόσια, ανάμεσα αυτών και μια χορηγία από τον Αναστάσιο Λύτρα και χρησιμοποιήθηκαν μεταξύ των άλλων ασπράδι από 20.000 αυγά.
Με δύο καμάρες στα πλάγιά του το γεφύρι δεν είναι μόνο ξακουστό για την ομορφιά του, αλλά και για τη θαυμαστή αρχιτεκτονική του. Πολλά γεφύρια της περιοχής έπεσαν με το πέρασμα του χρόνου και του δυνατού ποταμού. Ο Άραχθος είναι ύπουλο ποτάμι που τρώει τις βάσεις και παρασύρει τα πάντα στο πέρασμά του. Αλλά αυτό το γεφύρι στηρίζεται στα ίδια του τα θεμέλια, στις δικές του βάσεις και με αυτήν του την ωριμότητα στέκεται στο μεγαλύτερο άνοιγμα του ποταμού, κερδίζοντας άξια τη θέση του στην περιοχή και στην ιστορία.