Πρόγραμμα διάσωσης για την τέχνη της πέτρας

Ο πετρόχτιστος οικισμός του Συρράκου

Την απάντηση στο ερώτημα γιατί οι περίφημες πέτρινες κατασκευές των ορεινών περιοχών, όπως τα γεφύρια του Ζαγορίου, παραμένουν «όρθιες» προς τέρψη επισκεπτών και ντόπιων, σε αντίθεση με τα σύγχρονα «θαύματα» που δεν διακρίνονται για την υψηλή τους ποιότητα, αναδεικνύει ένα εξειδικευμένο πρόγραμμα κατάρτισης που υλοποιείται στους Κήπους του Ζαγορίου.

Εθελοντές από τις χώρες που συμμετέχουν εργάζονται για την αποκατάσταση μιας πέτρινης βρύσης και του τοιχίου, ωστόσο πέρα από την πρακτική άσκηση, στόχος του προγράμματος είναι να διασωθεί η μοναδική πολιτιστική κληρονομιά μέσα από την πιστοποίηση όλων όσοι εμπλέκονται στην διαδικασία συντήρησης τους.
Την υλοποίηση του έργου παρακολούθησαν ο Πρόεδρος του Τμήματος Ηπείρου του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας Χρίστος Παπαβρανούσης και ο Προϊστάμενος της Εφορείας Νεωτέρων Μνημείων Ιωάννης Βλαχοστέργιος, που βρέθηκαν...
στο Ζαγόρι, μαζί με την υπεύθυνη του προγράμματος από το ΚΕΚ Τεχνική Εκπαιδευτική ΑΕ Ελένη Παγκρατίου.
Η διαδικασία διάσωσης των μνημείων αυτών συνεχώς δυσκολεύει λόγω της ανεπάρκειας στην κατάρτιση και στόχος του προγράμματος είναι η ανάπτυξη μιας μεθοδολογίας κατάρτισης, στην οποία θα έχουν πρόσβαση κάτοικοι των συνήθως απομονωμένων αυτών τόπων, νέοι άνεργοι και γυναίκες, ώστε να αποκτήσουν την απαραίτητη τεχνογνωσία που απαιτείται για τις εργασίες συντήρησης των αρχιτεκτονικών στοιχείων που συνθέτουν τον ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό χαρακτήρα του τόπου.
Εξάλλου τα προβλήματα είναι πολύ περισσότερα καθώς έχει «εξαφανιστεί» η γνώση των παραδοσιακών τεχνικών, υπάρχει άγνοια από μέρους των ιδιοκτητών της σημαντικής αξίας που έχει η υψηλή αρχιτεκτονική ποιότητα των κτιρίων, ανεπάρκεια των εργολάβων σ' ότι αφορά την ποιότητα των αναστηλώσεων και των επεμβάσεων λόγω έλλειψης πολιτισμικών γνώσεων και εξειδικευμένης πρακτικής κατάρτισης και τέλος εντελώς ανειδίκευτο τοπικό εργατικό δυναμικό.

Γκαλντερίμι και βρύση στο Συρράκο

Παντού ...πέτρα

Την σημασία της λειτουργίας όσων εργάζονται στα έργα αυτά ως σύνολο και με τα στοιχεία που διέκριναν τους παλιούς τεχνίτες και αρχιμάστορες, σημείωσε ο κ. Παπαβρανούσης. «Είναι χαρακτηριστικό ότι παλιά όταν ο μάστορας τελείωνε την δουλειά της ημέρας πήγαινε 100 μέτρα μακριά και παρατηρούσε την δουλειά του για να δει αν τι έκανε, κάτι που τώρα δεν το κάνει κανένας», σημείωσε μεταξύ άλλων και επεσήμανε την ανάγκη συνεργασίας όλων των εμπλεκόμενων φορέων για την ποιοτική συντήρηση και αποκατάσταση έργων της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
Στο εύρος των ζητημάτων που καλύπτει το πρόγραμμα, προσφέροντας γνώσεις όχι μόνο στην τεχνική της πέτρας, αλλά και σε ζητήματα οργάνωσης και λειτουργίας της ομάδας, γνώσης της ιστορίας, του πολιτισμού και της γεωλογίας της περιοχής, αναφέρθηκε η κ. Παγκρατίου. 
Το έργο έχει τίτλο Art' Terri και χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα Leonardo da Vinci, ενώ η μεθοδολογία για την επεξεργασία όλων των έργων που εκπονήθηκαν προέρχεται από τη γερμανική μεθοδολογία BASICON, που χρησιμοποιήθηκε ως μεταφορά καινοτομίας στο πλαίσιο του προγράμματος.
Την ελληνική εκπροσώπηση έχει αναλάβει το ΚΕΚ Τεχνική Εκπαιδευτική ΑΕ. Τα υπόλοιπα μέλη του δικτύου που υλοποιεί το πρόγραμμα είναι η γερμανική εταιρεία Zukuhftwbau από το Βερολίνο η οποία συνεισφέρει με το καινοτόμο μεθοδολογικό έργο BASICON, η εταιρεία Alpes de Lumiere από την περιοχή της Προβηγκίας στη Γαλλία, η εταιρεία Sud-Concept από την Κορσική, το Τοπικό Συμβούλιο της Μαγιόρκα και το Κέντρο Trebisov από τη Σλοβακία. Στην Ελλάδα το πρόγραμμα Leonardo da Vinci υποστηρίζει το ΙΚΥ.

Πηγή: Ελευθερία