Το ιστορικό γεφύρι της Πλάκας |
Καταγραφή των πέτρινων γεφυριών της Ηπείρου σε ιστοσελίδα του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
Ενδεικτικά, γεφυρώσεις στον Άραχθο ποταμό και τους παραποτάμους του
Στην πορεία του ο άνθρωπος αγωνίστηκε να
άρει την απομόνωση, να συμφιλιωθεί με την φύση, να δημιουργήσει
πολιτισμό και να ασκήσει την ελευθερία του. Η επικοινωνία υπήρξε πάντα ο
βασικός καταλύτης για την ενσωμάτωση νέων στοιχείων στην κουλτούρα μιας
κοινωνίας και κυρίαρχος παράγοντας διαμόρφωσης των πολιτισμών... η
άμεση επαφή των ανθρώπων προϋποθέτει την άρση των φυσικών εμποδίων, την
ασφαλή κινητικότητα, τη συντόμευση των διαδρομών και την δημιουργία
περιβάλλοντος αλληλοκατανόησης.
Στα πλαίσια αυτά ο άνθρωπος ήρθε αντιμέτωπος με την ίδια τη φύση προεκτείνοντας την... με γέφυρες!
Τα πέτρινα γεφύρια, έκφραση βασικής
ανάγκης του ανθρώπου, ήταν αποτέλεσμα διαλόγου αλλά και σεβασμού του
ανθρώπου με το φυσικό του περιβάλλον. Δημιούργησαν την δική τους ιστορία
που εκφράζει την επικοινωνιακή ανάγκη του ανθρώπου να αγαπηθεί, να
γιορτάσει, να εκτεθεί σε άλλες κουλτούρες, να ανταλλάξει τα προϊόντα του
και ακόμη, να δώσει τη δυνατότητα σε στρατούς να βιάσουν την ελευθερία
του.
Η εισαγωγή των θόλων στις κατασκευές
κατά την αρχαιότητα στην περιοχή της Ασσυρίας, ενώ στην Ελλάδα οι πρώτες
γέφυρες κτίστηκαν κατά την προϊστορική εποχή στην Κρήτη. Θολωτές
κατασκευές σώζονται και σήμερα στο Χώρο του Νεκρομαντείου.
Οι αυξανόμενες συγκοινωνιακές ανάγκες
και η απαίτηση παράκαμψης φυσικών εμποδίων οδήγησεστην κατασκευή των
τοξωτών γεφυριών που έπρεπε να αντέχουν στα μεγάλα μεταφερόμενα φορτία
και τις προκλήσεις της φύσης. Η απάντηση στην ανάγκη αυτή δόθηκε από το
ανθρώπινο μυαλό (αποταμιευμένη εμπειρία γενεών μαστόρων) και την
προσφορά της φύσης (υλικά κατασκευής).
Για να χτίσει το γεφύρι ο πρωτομάστορας
αναζητούσε την κατάλληλη θέση με κριτήρια: α) Βραχώδες στένωμα του
ποταμού με υγιείς βράχους στις όχθες για να στηρίξει με ασφάλεια τα
ακρόβαθρα και β) Βραχώδες υπέδαφος στις θέσεις θεμελίωσης των
μεσοβάθρων.
Η ποικιλομορφία και η διαφορετικότητα
στην αρχιτεκτονική σύνθεση των γεφυριών παραπέμπει στο...