«Όταν αποβιώσουν πάντες οι κληροδοτούμενοι, τότε παραγγέλω τον κληρονόμον (Ελληνικόν Εθνικόν Πανεπιστήμιον) ίνα ιδρύση σχολήν εν Συρράκω, παραλαμβάνων διδασκάλους ίνα διδάσκηται η Ελληνική γλώσσα μέχρι της δευτέρας Γυμνασίου, και κατόπιν δύο τάξεις εμπορικών μαθημάτων. Εκτός της Ελληνικής γλώσσης παραγγέλω όπως, εφ’ όσον η Ήπειρος θα μένη υπόδουλος εις την Τουρκίαν, διδάσκηται η Τουρκική γλώσσα συγχρόνως μετά της Ελληνικής. Υπολογίζω δε ότι αι εκ των τόκων της περιουσίας μου πρόσοδοι θα επαρκέσουν όπως συγχρόνως θα διδάσκηται και η Γαλλική και Αγγλική γλώσσα. Και επειδή είναι άγνωστον οποία θα είναι κατά την τελευτήν μου η περιουσία μου, παραγγέλλω από τούδε, όπως εν περιπτώσει καθ’ ήν αξιωθώ να αυξήσω ταύτην, εις τρόπον ώστε οι πρόσοδοι να επαρκούν προς κατάρτισιν της πλήρους Εμπορικής Σχολής και να περισσεύουν, εν τοιαύτη περιπτώσει θέλω ο κληρονόμος μου να ιδρύσει Επαγγελματικήν Σχολήν.
Ενί λόγω θα εννοήση ο κληρονόμος μου ότι επιθυμώ ίνα αι πρόσοδοι της περιουσίας μου χρησιμοποιηθούν όλαι υπέρ της γενετείρας μου, και επειδή το βραχώδες εκείνο χωρίον είναι άγονον, φρονώ ότι καταρτίζων τους νέους αξίους ίνα ξενιτευόμενοι καταλάβουν θέσεις εν τω εμπορίω και προκόψουν, και συνιστώ να μην εγκαταλείψουν και λησμονήσουν αυτήν.
Συνάμα δηλώ ότι ουδέποτε εννοώ να γίνει δεκτή η Ρωμουνική γλώσσα εν Συρράκω. Διότι καίτοι δεν εξηκριβώθη εισέτι η ρίζα των Κουτσοβλάχων, δύναμαι να παραδεχθώ κάθε άλλην Εθνότητα, ουδέποτε την Ρωμουνικήν.
……………………………………………………………………………......................
 |
Το εκκλησάκι του Αϊ Γιώργη που στο πίσω μέρος του υπάρχει ο τάφος του ευεργέτη. Πίσω αριστερά το Συρράκο ενώ απέναντι διακρίνονται οι Καλαρρύτες |
Εν τέλει παραγγέλω τον κληρονόμον μου, ίνα μετά τον θάνατόν μου αποστείλει αμέσως το λείψανόν μου εις το Συρράκον ίνα ενταφιασθή εις τον Άγιον Γεώργιον όπισθεν της εκκλησίας, ένθα από τούδε παρήγγειλα εις την Κοινότηταν χώρον διά τον ιδικόν μου τάφον και τον του αδερφού Κων/τίνου ον εξέθαψα εκ Παλέρμου της Σικελίας ύστερον από δέκα επτά έτη.
Επιθυμώ εκείθεν να επιτηρώ τους συμπολίτας μου κατά πόσον ευσυνειδήτως θα συμμορφώνονται με τας θελήσεις μου.
Εν Αθήναις και εν τη άνω οικία τη 17η Οκ/βρίου 1907»
Το παραπάνω αποτελεί απόσπασμα της διαθήκης που άφησε ο μεγάλος ευεργέτης του Συρράκου Σπυρίδων Μπαλτατζής (ΔΕΣ ΕΔΩ) και η οποία και συντάχθηκε το έτος 1907.
Ήδη είχε ξεκινήσει προ πολλού η Ρουμάνικη προπαγάνδα στους Έλληνες Βλαχόφωνους.
Το 1880 λειτουργούσαν 24 ρουμανικά σχολεία στον Ελλαδικό χώρο, ημιγυμνάσιο στο Κρούσοβο και γυμνάσιο στο Μοναστήρι. Το 1899 προστέθηκαν Γυμνάσια στα Γιάννενα και τα Γρεβενά, και Εμπορική Σχολή στην Θεσσαλονίκη. Τον ίδιο χρόνο τα σχολεία έφθασαν τα 90.
Κάθε οικογένεια που έστελνε μαθητή σε ρουμανικό σχολείο επιδοτούνταν μηνιαίως με μία χρυσή λίρα Τουρκίας, ποσό ικανό να εξασφαλίσει τα απαραίτητα σε μία αγροτική οικογένεια. Επίσης είχαν δωρεάν ρουχισμό και περίθαλψη. Βέβαια στην πραγματικότητα πολλοί γονείς έστελναν τα παιδιά τους είτε για το επίδομα μόνο, είτε για να εξασφαλίσουν καλές σχέσεις πριν την απελευθέρωση του 1912-1913 και με αυτή την πλευρά. Οι Ρουμάνοι έφθασαν στο σημείο να εξαγοράσουν και τις επιστημονικές υπηρεσίες του Γερμανού καθηγητή Weigand για να ενισχύσουν την θεωρία τους. Η επίμονη αυτή προβολή της επίπλαστης επιστημονικής επιχειρηματολογίας πείθει τους Τούρκους, και στις 22-5-1905 ο σουλτάνος Αβδούλ Χαμίτ με τον περίφημο «ιραδέ» υποκύπτει στις πιέσεις των Μεγάλων Δυνάμεων και αναγνωρίζει Ρουμανική εθνότητα στην Μακεδονία, Θεσσαλία & Ήπειρο.
Έτσι φθάνουμε στον Σεπτέμβριο του 1905 οπότε και διακόπτονται οι διπλωματικές σχέσεις Ελλάδας – Ρουμανίας και τίθεται υπό διωγμόν η ακμάζουσα στην Ρουμανία Ελληνική παροικία. Μέχρι το 1911 τα γεγονότα ήταν επώδυνα και περιελάμβαναν απελάσεις Ελλήνων, κλείσιμο σχολείων, κατάσχεση περιουσιών κτλ.
 |
| Συρράκο 1908 |
Οι Συρρακιώτες λοιπόν «τιμώντας» κατά κάποιον τρόπο και τον ευεργέτη τους, ουδέποτε δέχθηκαν να ιδρυθεί ρουμάνικο σχολείο στο χωριό τους. Και έμειναν «αλώβητοι» απ’ την προπαγάνδα, ακόμη και όταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος το 1913 (αμέσως μετά την απελευθέρωση του Συρράκου -23 Νοέμβρη του 1912-), αναγνώρισε ρουμάνικη μειονότητα στην Ελλάδα και της παραχώρησε ιδιαίτερα σχολικά και εκκλησιαστικά προνόμια
Την Τρίτη 25 Οκτωβρίου 2011 στο sirrakiotis.blogspot.com:
Τι αναφέρει ο ευεργέτης στην διαθήκη του για την διαχείρηση της περιουσίας του. ποιούς ορίζει για κληρονόμους του και τι γίνεται με την διαχείρησή της.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου